Niemand in de middeleeuwen zal vermoed hebben dat het vinden van een beeldje, aanleiding zou zijn voor het ontstaan van Handel. Zeker niet de Bakelse schaapherder waarvan de legende verhaalt. Volgens die legende zou een Bakelse schaapherder op de woeste heide, die Handel toen was, een beeld, voorstellende een madonna met kind, gevonden hebben op een ‘ doren stock’ (boom).
Door een brand in 1709 zijn weinig archiefstukken bewaard gebleven, zodat van de beginperiode weinig bekend is. Alleen legendes vertellen ons het een en ander. Zo zouden er na het vinden van het beeld reeds enkele wonderen zijn gebeurd. Men besloot daarom een kapel te bouwen ter ere van Maria en wel op de plaats waar het beeld was gevonden, ongeveer een halve kilometer buiten het centrum van Handel, aan de weg Gemert-Handel. Koppige ossen weigerden echter met de karrenvrachten bouwmaterialen op de plaats te stoppen. Ze liepen door tot de plek waar nu de kerk staat. Men besloot toen maar om de kapel daar te bouwen.
Om deze legende levend te houden, werd er in september 1890 de zogenaamde ‘Ossenkapel’ gebouwd door aannemer Verhoeven uit Veghel, naar een tekening van architect J. Heijkants uit Erp.
In het altaarretabel is de legende uitgebeeld over de Bakelse schaapherder die, ’temidden van de heide, die Handel toen was’, het wonderbare beeldje vond. Het retabel is uit Savonière-steen – Franse kalksteen – gehouwen door de Roermondse beeldhouwer Lenaerts. Twee zeer toepasselijke Bijbelteksten zijn er op het retabel aangebracht: ‘Die mij gevonden heeft, zal leven vinden en heil verwerven van den Heer.’; naar het boek der Spreuken 8,35 en ‘Als de Heer het huis niet bouwt, arbeiden de bouwlieden daaraan vergeefs.’; Psalm 127,1 (een bedevaartslied van Salomo).
