Onze Lieve Vrouw van Handel

De Ossenkapel

Niemand in de middeleeuwen zal vermoed hebben dat het vinden van een beeldje, aanleiding zou zijn voor het ontstaan van Handel. Zeker niet de Bakelse schaapherder waarvan de legende verhaalt. Volgens die legende zou een Bakelse schaapherder op de woeste heide, die Handel toen was, een beeld, voorstellende een madonna met kind, gevonden hebben op een ' doren stock’ (boom).

Door een brand in 1709 zijn weinig archiefstukken bewaard gebleven, zodat van de beginperiode weinig bekend is. Alleen legendes vertellen ons het een en ander. Zo zouden er na het vinden van het beeld reeds enkele wonderen zijn gebeurd. Men besloot daarom een kapel te bouwen ter ere van Maria en wel op de plaats waar het beeld was gevonden, ongeveer één kilometer buiten het centrum van Handel, aan de weg Gemert-Handel. Koppige ossen weigerden echter met de karrenvrachten bouwmaterialen op de plaats te stoppen. Ze liepen door tot de plek waar nu de kerk staat. Men besloot toen maar om de kapel daar te bouwen.

Om deze legende levend te houden, werd er in september 1890 de zogenaamde 'Ossenkapel' gebouwd door aannemer Verhoeven uit Veghel, naar een tekening van architect J. Heijkants uit Erp. In het altaarretabel is de legende uitgebeeld over de Bakelse schaapherder die, 'temidden van de heide, die Handel toen was', het wonderbare beeldje vond. Het retabel is uit Savonière-steen (Franse kalksteen), gehouwen door de Roermondse beeldhouwer Lenaerts. Twee zeer toepasselijke Bijbelteksten zijn er op het retabel aangebracht: ‘Die mij gevonden heeft, zal leven vinden en heil verwerven van den Heer.'; naar het boek der Spreuken 8,35 en 'Als de Heer het huis niet bouwt, arbeiden de bouwlieden daaraan vergeefs.'; Psalm 127,1 (een bedevaartslied van Salomo).

Nauw verbonden met deze legende vertelt een andere legende ons over het ontstaan van het wonderputje in het Handelse processiepark. Tijdens de bouw van de kapel was er namelijk watergebrek ontstaan. Plotseling welde er niet ver van de bouwplaats een bron uit de grond waarvan het water gebruikt werd voor de bouw van de kapel, maar ook voor het genezen van zieken, omdat het ook een wonderbare geneeskrachtige werking had, waardoor velen in de loop der tijden genezen zouden zijn. Voorheen was het putje een vierkant massief bouwsel. In 1919 werd het geheel vernieuwd in de vorm van het 'Bad van Betsaida'. Het door van Balgoy vervaardigde putje bestaat uit een blokvormige onderbouw met er bovenop een neogotisch baldakijn. Onder het baldakijn staat een engel en er bovenop een stenen kopie van het Handelse genadebeeld.

Een bezoek en een rondwandeling in de kerk en in het daarachter gelegen processiepark is meer dan de moeite waard. Een handzame gids 'Bij Maria in Handel' en het boekje ‘Kerk en bedevaart in Haendel’, waarin zowel over de kerk als het processiepark het een en ander wordt verduidelijkt zijn in de kerk verkrijgbaar.

Wij wensen u een aangenaam verblijf in ons mooie Handel.